EKB kısaltması ile de bilinen enerji kimlik belgesi, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve bu kanuna bağlı Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği uyarınca; doğanın korunması ve fazla enerji tüketiminin engellenmesi için yapının enerji ihtiyacı, enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı emisyonları, yalıtımı, aydınlatma ya da ısıtma sistemlerinin verimliliği gibi verileri gösteren bir belgedir.
Detaylı bilgi için inceleyin: Elektrik Fiyatları>>
EKB, beyaz eşyalar başta olmak üzere elektronik cihazlarda enerji verimliliğini göstermek için kullanılan enerji etiketinin binalarda kullanılan versiyonudur; binaların enerji tüketimini göstermek için alınır. Enerji kimlik belgesinde sınıflandırma, A’dan G’ye kadar harflerle ifade edilir. A sınıfı, enerji verimliliği en yüksek seviyeyi temsil eder, G ise en düşük seviyedir. Daha detaylı bilgi için Enerji Verimliliği ve Enerji Tasarrufu sayfalarımızı da ziyaret edin.
Mevcut yapılar için EKB zorunluluğu yoktur; ancak yeni yapılan ya da yapılacak binaların iskan ruhsatı alabilmesi için enerji kimlik belgesi alması gerekir. Ayrıca; yeni yapılan binaların EKB seviyesi, C’den aşağıdaysa yine ruhsat verilmez. En düşük C sınıfı enerji kimlik belgesi olan yapılar iskan ruhsatı alabilir. Mevcut yapılarda bir sınıf zorunluluğu da yoktur. Binalarının enerji verimililiğini görmek isteyen bina sakinleri, EKB için başvuru yapabilir ve yalıtım, ısıtma-soğutma sistemleri ile aydınlatmanın verimliliğine göre A’dan G’ye kadar bir enerji kimlik belgesi alabilirler.
Enerji kimlik belgesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlardan alınır. Enerji kimlik belgesi düzenleme yetkisi olan bu kuruluşlar; devlet kurumu değildir. Bakanlık tarafından yetkilendirilen ve yine Bakanlık tarafından denetlenen özel kuruluşlardır.
Yalnızca; SMM (Serbest Mühendis Müşavir) belgesine sahip ve enerji kimlik belgesi uzmanlığı eğitimini başarı ile tamamlayarak EKB Uzmanı Belgesini alan mühendis ve mimarlar, ya da bünyesinde EKB uzmanı mühendis ve mimar çalıştıran şirketler, EKB belgesi düzenlemek için yetkilidir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından EKB düzenlemek için yetkilendirilen kuruluşları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı/Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü web sitesinden görüntüleyebilirsiniz.
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş Enerji Verimlilik Danışmanlık (EVD) Şirketleri’ne internet siteleri ve telefon numaraları üzerinden ya da fiziki olarak başvuru yapılabilir. Başvurunun ardından yetkili kuruluşlar, ibraz edilen belgeleri inceler ya da yerinde analiz yaparak mevcut yapının ya da inşa edilecek projenin enerji sınıflandırmasını belirler. Daha sonra; bu sınıflandırma üzerinden enerji kimlik belgesi düzenlenir. Binanın enerji sınıflandırmasını gösteren EKG, iki kopya olarak hazırlanır. Belgelerden biri binanın girişine asılır, diğer kopya ise yönetime teslim edilir.
EKB almak için gerekli evrak, 2011’den önce inşa edilen mevcut yapılar için binanın bulunduğu bölgenin bağlı olduğu Belediye’nin imar arşivinden ya da ilçe tapu müdürlüğünden temin edilebilir. Enerji kimlik belgesi için gerekli belgelerin aslı ya da dijital kopyası yetkili kuruluşa sunulabilir. EKB almak için istenen belgeler şunlardır:
Yetkisi bulunmayan şirketler tarafından hazırlanan sahte enerji kimlik belgelerinin önüne geçmek için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, e-Devlet Kapısı altyapısı üzerinden bir sorgulama işlemi yapılabiliyor. T.C. kimlik numarası, e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza ya da internet bankacılığı bilgileri ile sisteme giriş yaptıktan sonra; enerji kimlik belgesi sorgulama ekranına ulaşabilirsiniz. Daha sonra, ikamet ettiğim bina ya da diğer binalar seçeneğine tıklayarak EKB sorgulamak istediğiniz yapıları seçebilirsiniz. İkamet ettiğimiz bina seçeneğine tıklandığında, ikamet edilen yapının enerji kimlik belgesine ulaşılabilir. Diğer binalar için sorgulama yapmak için UAVT Bina No olarak bilinen Bina kodu ya da adres kodu veya Enerji Kimlik Belgesi Numarasının girilmesi istenir. Bu kodun girilmesinin ardından sorgulama yapılabilir.
Evinizin güncel ve eski elektrik faturalarını sorgulamak için ise Fatura Sorgulama sayfamıza göz atın.
Enerji kimlik belgesi fiyatları için devlet tarafından belirlenen bir standart yok. Belgeyi düzenleyen kuruluşlar özel işletmeler olduğu için, fiyatlar da şirketten şirkete ya da şehirden şehire değişebiliyor. Fiyatlar, metre kare başına ya da daire sayısına göre artar; ancak daire sayısı fazla binalarda birim fiyatı daha düşüktür. Kısacası, yapıdaki bağımsız bölüm sayısı arttıkça birim fiyatı düşer. Bina başı 300 TL'den başlar ve bina büyüdükçe belge fiyatı da güncellenir. 6 daireye kadar olan binalarda Enerji Kimlik Belgesi fiyatı sabit 300 TL'dir.
Enerji kimlik belgesi ücretleri metre kare ve daire sayısı başına hesaplanır, binadaki daire sayısı arttıkça daire başına düşen ücret azalır. Örneğin; 10 daireli bir bina için 500 TL’ye EKB alınırken daire başına 50 TL gibi bir ücret ödenmesi gerekir. 200 dairelik bir sitede daire başına düşen ücret 10-20 TL’ye kadar düşebilir.
Enerji kimlik belgesi düzenleme tarihinden itibaren 10 yıl geçerlidir. Bu süre dolduktan sonra tekrar başvuru yapılmalı ve ücreti ödenerek yeni bir belge alınmalıdır.
Enerji kimlik belgesi almayan yapılara uygulanan bir ceza yol. Ancak; Ocak 2020’den itibaren, EKB almayan binalar için alım, satım ve kiralama işlemi yapılamıyor. Bu işlemlerin yapılabilmesi için enerji kimlik belgesinin alınması gerekiyor. 2011’den önce yapılan binalar için enerji tüketim seviyesi belirtilmesi yeterli. Ancak, bu tarihten sonra inşa edilen binaların enerji kimlik belgelerinin en az C kategorisinde olması gerekiyor.
3 sayfadan oluşan enerji kimlik belgesi örneğini aşağıda görüntüleyebilirsiniz: