Güneş Enerjisi Tarlası Nasıl Kurulur?

Güneş Tarlası Kurulumu

Tarlanıza veya arazinize güneş enerjisi santrali (GES) kurmak istiyorsanız, izlemeniz gereken adımlar özetle şunlardır:

• Enerji santrali oluşturulacak arazi belirlenir, etüt çalışmaları yapılır.
• Maliyet ve kârlılık hesapları yapılarak finansman yöntemi belirlenir, gerekiyorsa enerji hibe ve destek programlarına başvurulur.
• Enerji üretimi için kullanılacak arazi satın alınır ya da kiralanır.
• Kurulacak güneş santrali için Marjinal Tarım Raporu ve Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Muafiyet Raporu alınır.
• Kurulum için elektrik dağıtım şirketine başvurulur, gerekli başvuru evrakları teslim edilir.
• Kullanılacak arazinin güneş panelleri yerleştirmeye uygun hale getirilmesi için düzenleme işleri tamamlanır.
• Kurulacak güneş enerjisi sistemi için gerekli malzemeler temin edilir.
• Panel sistem kurulumu gerçekleştirilir ve gerekli bağlantılar tamamlanır.
• Kurulan sistemin düzenli izlenmesi, bakımı, sigortası ve benzeri ihtiyaçlar için tedarikçi anlaşmaları gerçekleştirilir.

Güneş Enerjisi Tarlası Nedir?

Güneş tarlaları, güneş enerjisinden elektrik üreten santrallerdir. 

Güneş enerjisi tarlası, güneşten gelen ışınları fotovoltaik silikon hücrelerde hapsederek elektrik enerjisine çeviren büyük hacimli güç istasyonudur. Bu yönüyle güneş tarlası bir elektrik üretim santralidir. Güneş tarlaları, fotovoltaik güç istasyonu, güneş parkı, solar tarla veya güneş santrali olarak da adlandırılır.

Güneş enerjisi ile ilgili detaylı bilgi edinin: Güneş Enerjisi >>

Solar Santral Kurulum Maliyeti

Güneş enerji santrali maliyeti seçilen arazinin yerine, büyüklüğüne, alan başına istenen enerji üretim kapasitesine göre değişiklik gösterecektir. Sadece panel ücretlerini baz almak yeterli değildir. Güneş enerjisi ile elektrik üretmek için solar santral kurarken hesaplanacak başlıca maliyet kalemleri şunlardır:

• Arazi satın alma ya da kiralama maliyeti
• Güneş enerjisi panelleri için arazinin uygun hale getirilmesi için düzeltme veya hafriyat işleri
• GES tarlası kurulumu için işçilik ücreti
• Trafo merkezine çekilen kablo
• Güneş panelleri
• Güneş panelleri konstrüksiyon

Dönüm ve kurulu güç başına KDV ve işçilik/montaj ücretleri dahil maliyetler ve yıllık kâr miktarları, 2022 yılında yaklaşık olarak aşağıdaki gibidir:

‍

GES Tarlası Alan ve Maliyetler Tablosu

GES Tarlası Alan ve Maliyetler Tablosu2024 yılı dolar kuruna göre panel ücretleri ve ek masraflar dahil ortalama fiyatlar esas alınmıştır. 440 Wp panel gücü baz alınarak tahmini hesaplanmıştır.

Güneş Enerji Tarlası Ne Kadar Kazandırır?

Güneş enerjisi santralinde kârlılık, arazi büyüklüğüne, hedeflenen üretim gücüne, yerleşim yerine ve aylara göre değişiklik gösterecektir. GES'ler, masraflarını ortalama 5 ile 7 yıl içerisinde amorti edip kâr etmeye başlar.

Elbette GES tarlasının kurulacağı arazinin ülkedeki konumu da yıllık kazancı etkiler. Karadeniz Bölgesi için kuracağınız bir GES, Akdeniz Bölgesine kıyasla %20 kadar daha az kazanç sağlayabilir zira ışınım süresi daha az olacaktır.

Benzer şekilde, 25 yıllık garantinin sonlarına gelindiğinde, verimlilik düşeceğinden, %20-25 kadar üretim kaybı yaşamanız olasıdır.

GES Tarlası İçin Uygun Arazi Seçimi

GES kurulumu için uygun bir arazi aşağıdaki şartları sağlamalıdır:

• Güney cepheye bakmalıdır.
• Bol güneş almalıdır. GES kurulacak bir arazide en önemli konu, arazinin güneş potansiyeli, yani yıl içinde güneş ışınlarından faydalanabilme potansiyelidir. Meteorolojik araştırma ile bölgenin ortalama güneş alma süresi hesaplanabilir. GES kurulacak bölgenin son birkaç yıl içindeki ortalama güneşli, yağmurlu, bulutlu vb. gün sayısı gözden geçirilmelidir.
• Trafo merkezine yakın olmalıdır. Trafo merkezinden de kurulacak GES için elektrik kapasitesi sağlanmalıdır.
• Marjinal arazi statüsünde olmalıdır.
• Yakınında yollar bulunmalıdır.
• Jeolojik yapısı GES için uygun olmalıdır. Işınım potansiyeli yüksek bir il ya da ilçede olsa dahi, arazinin bölgesel jeolojik yapısı önemlidir. Akarsuların olduğu bir bölgede taşkın, yamaçlı arazilerde ise heyelan riski vardır.
• Toprak yapısı, panellerin kurulumunda belirleyicidir. Örneğin, kayalık bir araziye kurulacak güneş enerjisi santralinde konstrüksiyonların beton ayak olması gerekir.
• Fazla eğimli, tümsekli ya da çukurlu araziler, GES kurulumunda iş gücünü ve maliyeti artırır.
• Kiralanacak arazinin etrafında yüksek bir yapı ya da tepe gibi bir oluşum varsa güneşin konumuna göre arazi gölgede kalabilir, bu da verimi düşürür.

Güneş Enerjisi Santrali ve Trafo Uzaklığı

Kurulacak güneş enerji santralinin trafo merkezine uzaklığı en fazla 20 km olmalıdır. 20 kilometreden uzak olan arazilerin başvurusu kabul edilmez. Genelde 1-1,5 km uzağa kurulan GES tarlaları daha iyidir çünkü trafo ile arazi arasındaki uzaklık arttıkça maliyet de artacaktır.

GES tarlasının trafo merkezine uzaklığını, arsanın ada ve parsel numarası ile elektrik dağıtım merkezine başvuruda bulunarak öğrenebilirsiniz.

Güneş Tarlası Kiralama Nasıl Yapılır?

GES tarlası kurmak için uygun arazi bulmanın yollarından biri de arazi kiralamaktır. Güneş enerjisi tarlası kurmak amacıyla bu şartlara uygun bir arazi kiralamak istiyorsanız önce Güneş Enerjisi İçin Tarla Kiralama yazımızı inceleyin.

Güneş Enerjisi Santrali ve Güneş Enerjisi Tarlası Aynı mı?

Evet, güneş enerji santrali ve güneş tarlası aynı anlama gelir. Güneş enerji santralleri için aynı zamanda güneş tarlası, solar tarla, solar santral şeklinde de kullanımlar mevcuttur.

Güneş paneli bakımı çok kolay olmamakla beraber önemlidir çünkü kir, toz veya kuş dışkısı gibi unsurlar panelin üzerinde birikirse güneş ışığını engelleyebilir ve verimliliği azaltabilir.

Detaylı bilgi için inceleyin: GES Bakım Onarım>>

Güneş Enerjisi Tarlası İçin Gereken Belgeler

GES tarlası kurulumu için gerekli başvuru belgeleri aşağıdaki gibidir:

• Başvuru yapan gerçek kişinin imza ve kimlik belgeleri, tüzel kişi veya tasarlayan şirket için bunlar faaliyet raporu, imza sirküleri, vergi levhası ve (varsa) vekaletnâme
• Lisanssız üretim bağlantı başvuru formu (Bu forma BEDAŞ'ın internet sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz.)
• Tarla kurulacak araziye ait tapu belgesi ya da en az iki yıllık kira sözleşmesi, hazine arazisi ise kullanım hakkına dair belge
• Arazinin marjinal tarım arazisi olduğunu onaylayan rapor
• Başvuru harcının ilgili ildeki elektrik dağıtım işletmecisinin belirttiği hesaba yatırıldığına dair dekont
• Kurulacak tesisin teknik detay bilgilerini içeren ıslak imzalı tek hat şeması ve sistem elemanlarının özellikleri
• Enerji nakil hattı projesi
• Aplikasyon krokisi
• GES teknik değerlendirme formu (Bu forma BEDAŞ'ın web sitesi aracılığıyla ulaşmak mümkündür.)
• Feragat beyanı
• GES kurulumuna uygunluk yazısı (Belediyeler veya İl Özel İdaresi verebilir)
• Projeyi imzalayıp onaylayacak kişinin elektrik mühendisi olduğunu tasdikleyen belge
• Ek faaliyet yasağına ilişkin beyan
• 1 MW ve üstü GES'ler için Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) muafiyet raporu
• Dağıtım şirketinden alınabilecek çağrı mektubu  (GES 10 KW üstünde ise yukarıdaki belgeler toplanarak, ilgili elektrik dağıtım şirketine bu mektubu almak için bir dilekçe ile başvurulur. Başvuru dilekçesinde tekil kod -mevcut tesisin abone numarası- veya inşaat ruhsatı, tesis türü ve sözleşme gücü yer almalıdır.)
• Çağrı mektubu alındıktan sonra projenin son hali sunularak TEDAŞ'tan onay alınır. Bundan sonra da ilgili ilin dağıtım şirketiyle lisanssız GES bağlantı anlaşması yapılır

Enerji üreticisi olarak lisans almayı değerlendiriyor veya bu konuda bilgi edinmek istiyorsanız inceleyin: Lisanslı Elektrik >>

Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Muafiyet Raporu Nasıl Alınır?

Çağrı mektubu, kamu kurumlarından alacağınız izindir. Çağrı belgesi alabilmeniz için ÇED muafiyet raporuna ihtiyacınız vardır. 1 MW’a kadar olan güneş enerjisi santralleri için ÇED muafiyet raporu almanıza gerek yoktur. ÇED muafiyet raporu için T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına başvurmanız gerekir. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı e-ÇED sistemi ile elektronik ortamda da başvurunuzu yapabilirsiniz.

Marjinal Tarım Raporu Nasıl Alınır?

• İl Tarım Müdürlüğüne gidilerek marjinal tarım raporu başvurusu yapılır.
• Ziraat mühendisleri, belirtilen araziye gider, bilgi toplar ve analiz yapar. Analizin amacı, tarıma elverişli arazilerde güneş tarlası kurulamadığı için arazinin tarıma uygun olup olmadığı ölçmektir.
• Verdiğiniz e-posta adresine raporun sonucu gönderilir.

Daha detaylı bilgi için inceleyin: Marjinal Tarım Arazisi >>

Güneş Enerji Tarlası Destek ve Hibe Programları 2024

Ülkemizdeki güneş enerjisi tarlaları için devlet, 10 yıl boyunca geçerli alım garantisi verir. Bunun dışında güneş tarlalarına yönelik KKYDP ve KOSGEB destekleri de vardır. 

İnceleyin: 2024 Enerji Destek ve Teşvikleri >>

Kırsal Kalkınma Yatırımları Destekleme Programı (KKYDP)

Tarım ve Orman Bakanlığı, KKYDP kapsamında yeni kalkınma teşviklerini ve teşvik verilen bölgeleri her sene Ağustos ve Eylül aylarında duyurur. Güneş tarlası ve GES kurulum destekleri de program kapsamına alınmıştır. KKYDP’den 250’den az çalışanı ve 125 milyon TL’den daha az cirosu bulunan işletmeler faydalanabilir. En fazla 2,5 milyon TL destek verilir. Verilen desteğin %50’si hibe şeklindedir. 

Detaylı bilgi edinin: KKYDP GES Destekkleri >>

KOSGEB Desteği

Türkiye’de, güneş tarlaları ve güneş enerjisi santralleri için teşvik sağlayan kurumlardan biri de KOSGEB'dir. 10.000 ve altında nüfusu olan ilçelerde GES kurulumu için %100 ödemesiz hibe veren KOSGEB, endüstri üretimi ya da hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde %50 ile %70 arasında geri ödemesiz hibe desteği sağlıyor. Yatırım için kalan kısım ise düşük faizli kredi ile ödenebiliyor. Ayrıca, KOSGEB hibe ve destekleri ile GES kuran üreticiler, KDV’den muaf tutuluyor. 

Detaylı bilgi edinin: KOSGEB GES Destekleri >>

Güneş Tarlasında Kullanılacak Güneş Panelleri

1 MW gücünde bir güneş tarlası kurmak için 400 W gücünde panellerden 2.500 adet, 200 W gücündeki panellerden 5000 adet kullanmak gerekir. Panel gücü arttıkça toplam panel sayısı azalacaktır. Bu sebeple genel olarak 400 W ve üstü kapasitelerde panel kullanılması daha pratik ve hesaplı bir sonuç verecektir. 

Tüm güneş panellerini karşılaştırın: Güneş Paneli Karşılaştırma >>

Güneş Enerji Tarlası için Ek Kaynaklar

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı