Tarım ve Çiftçi Destekleri

Tarım İşletmeleri için Hazırladığımız Ücretsiz Rehberlerimizi İnceleyin >>

2025 Tarım Destekleri ve Başvuru Süreçleri

Türkiye'de 2025 yılı tarımsal desteklemeleri ve başvuru süreçleri, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenmiştir. Bu desteklemeler, bitkisel üretimden hayvancılığa kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.

Bitkisel Üretim Destekleri

• ‍Mazot  ve Gübre Desteği: Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı çiftçiler, mazot ve gübre desteğinden faydalanmak için belirlenen süreler içinde başvuru     dilekçelerini il/ilçe tarım müdürlüklerine sunmalıdır.‍
• Yem  Bitkileri Desteği: 2025 yılında yem bitkileri desteği birim fiyatları aşağıdaki gibidir:

Çok yıllık yem bitkileri: 90 TL/da/yıl

Tek yıllık yem bitkileri ve kuru şartlarda ekilişi yapılan yem bitkileri: 60 TL/da/yıl

Silajlık yem bitkileri: 100 TL/da/yıl

Yapay çayır mera: 150 TL/da/yıl

Hayvancılık Destekleri

• ‍Buzağı/Malak/Dişi Manda Desteği:Programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaştaki buzağılar için temel destek 750 TL/baş olarak belirlenmiştir. Belirli kriterlere göre ilave destekler de mevcuttur. ‍
• Düve Alım Desteği: En az 1, en fazla 50 baş düve (manda dahil) alımına, bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin %30'u kadar destek sağlanacaktır.

Kırsal Kalkınma Destekleri

IPARD  III Programı

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), 2024 yılında IPARD III Programı kapsamında çeşitli çağrı ilanlarına çıkmıştır. Örneğin, 21 Mart 2024 tarihinde "Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması İle İlgili Fiziki Varlıklara Yönelik Yatırımlar" tedbiri için başvuru çağrısı yapılmıştır.

Başvuru Süreçleri

Çiftçi  Kayıt Sistemi (ÇKS): ​2025 Üretim Yılı Kapsamında Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Başvuruları 1 Eylül 2024 tarihi itibariyle başlamış olup, son başvuru tarihi 31 Aralık 2024'tür.

Başvuru  Dilekçeleri:Destekleme türüne göre, çiftçiler başvuru dilekçelerini il/ilçe tarım     müdürlüklerine veya üyesi oldukları yetiştirici/üretici örgütleri aracılığıyla sunmalıdır. Başvuru tarihleri ve gerekli belgeler, destekleme türüne göre değişiklik gösterebilir.

Tarım Destek Çeşitleri 

1. Doğrudan Gelir Desteği

• Mazot  ve Gübre Desteği: Çiftçilerin tarımsal üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla sağlanır. Destek miktarları, ekim alanına ve ürün türüne göre değişir. Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı olma şartı aranır.
• Toprak Analizi Desteği:Çiftçilerin toprak verimliliğini artırmak için yapılan analizlere destek verilir. Analiz sonuçlarına göre daha bilinçli gübreleme yapılması     amaçlanır.

2. Hayvancılık Destekleri

• Buzağı/Malak Desteği: Doğan buzağıların aşılarının yapılması şartıyla çiftçilere destek sağlanır.
• Düve  Alım Desteği:Damızlık düve veya manda alımlarında, alım bedelinin %30’una kadar destek sağlanır.
• Yem Bitkileri Desteği: Hayvan yemi üretimi için belirlenen bitkileri eken çiftçilere ekim alanına göre ödeme yapılır.

3. Organik Tarım Destekleri

• Organik  Üretim Yapan Çiftçilere Ödeme: Organik tarım yapan çiftçilere, ürün çeşidine ve ekim alanına göre destek verilir. Bu destekler, sürdürülebilir tarımı teşvik etmek ve kimyasal kullanımı azaltmak amacıyla uygulanır.
• Organik Gübre Kullanımı Teşviki: Kimyasal gübre yerine organik gübre kullanan üreticiler teşvik edilir.

4. Genç Çiftçi Destekleri

Genç  Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi: 18-40 yaş arasındaki genç çiftçilere, tarımsal üretim ve hayvancılık projeleri için hibe desteği verilir.

 
• Hayvancılık projeleri için 30 bin TL’ye kadar destek.
 
• Kırsal kalkınma projelerinde IPARD destekleriyle genç çiftçiler öncelik kazanır.
  

Eğitim ve Danışmanlık Desteği: Genç çiftçilerin tarımsal teknoloji ve modern üretim yöntemlerini öğrenmesi için eğitim hizmetleri sağlanır. 

Devlet ve Özel Kurumların Sağladığı Tarım ve Çiftçi Destekleri

Tarım sektörü, Türkiye'de hem devlet hem de özel kuruluşlar tarafından çeşitli destekleme programları ile teşvik edilmektedir. Bu destekler, çiftçilerin ekonomik sürdürülebilirliğini sağlamak ve tarımsal verimliliği artırmak için hayata geçirilmiştir.

Devlet Kurumları Tarafından Sağlanan Destekler

1. Tarım ve Orman Bakanlığı:

• Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS): Çiftçilerin kayıtlı üretim yapmasını sağlamak için devlet desteklerine başvuruda temel şarttır.
• Mazot ve Gübre Desteği: Üretim maliyetlerini düşürmeyi hedefler.
• Hayvancılık Destekleri: Buzağı, malak, yem bitkileri ve damızlık düve alım desteği gibi programları içerir.
• Organik ve İyi Tarım Uygulamaları Destekleri: Sürdürülebilir ve çevre dostu tarımı teşvik eder.

2. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu(TKDK)

• IPARD Programı (Kırsal Kalkınma Destekleri): Avrupa Birliği fonları ile finanse edilir ve tarım işletmelerine modernizasyon, kırsal turizm ve gıda işleme tesisleri için destek sunar.

3. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri:

• Düşük Faizli Krediler: Tarımsal üretim ve hayvancılık faaliyetleri için uygun faiz oranlarıyla finansman sağlar.

Özel Kurumlar Tarafından Sağlanan Destekler

1. Özel Bankalar:

• Tarım sektörüne yönelik kredi paketleri, hasat dönemine göre geri ödeme seçenekleriyle sunulur.

2. Kooperatifler ve Dernekler:

• Üretici birlikleri aracılığıyla teknik destek, eğitim ve ekipman hibeleri sağlanır.

3. Ticari Şirketler:

• Tarım Teknolojisi Şirketleri: Tarımsal drone, otomasyon ve sulama sistemleri gibi teknolojilere indirimli fiyatlarla erişim imkanı tanır.
• Tarım Sigortası (TARSİM): Çiftçilerin ürünlerini doğal afetlere karşı sigortalayan bir sistemdir.

Tarım Destekleri Yasal Düzenlemeler

1. Tarım Kanunu (5488 Sayılı Kanun):

• Tarımsal destekleme politikalarını belirler.
• Çiftçilerin gelirlerini artırmayı ve tarımsal üretimi sürdürülebilir hale getirmeyi hedefler.

2. Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik:

• Hayvancılık destekleri ile ilgili detayları içerir.

3. Kırsal Kalkınma Destekleri Yönetmeliği:

• TKDK tarafından sağlanan IPARD fonlarının usul ve esaslarını düzenler.

4. TARSİM Yönetmeliği:

• Tarım sigortalarının işleyişini ve destek oranlarını düzenler.

Daha detaylı bilgi için inceleyin: TARSİM>>

Doğrudan Gelir Desteği Nasıl Alınır?

Doğrudan gelir desteği, çiftçilerin tarımsal üretim maliyetlerini düşürmek ve gelirlerini artırmak amacıyla sağlanır. Bu destekten faydalanmakiçin aşağıdaki adımları takip etmek gereklidir:

1. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) Kayıt Olmak:

• ÇKS, doğrudan gelir desteği alabilmek için temel şarttır.
• Çiftçiler, il/ilçe tarım ve orman müdürlüklerine başvurarak, arazilerinin kaydını yaptırmalıdır.
• Kayıt işlemleri sırasında gerekli belgeler:some text
   
  • Tapu veya kira sözleşmesi,
   
  • Kimlik fotokopisi,
   
  • ÇKS başvuru formu.

Detaylı bilgi için inceleyin: Çiftçi Kayıt Sistemi>>

2. Başvuru Tarihlerini Takip Etmek:

• Tarım ve Orman Bakanlığı her yıl başvuru tarihlerini duyurur.
• Genellikle başvurular, üretim yılı başlamadan önce alınır.

3. Destekleme Türüne Göre Evrak Hazırlamak:

• Mazot, gübre gibi alt desteklerden yararlanmak için ek evrak gerekebilir.
• Ekim bilgileri ve ürün türleri doğru şekilde ÇKS’ye işlenmelidir.

4. Başvuru Yeri:

• Başvurular, çiftçinin kayıtlı olduğu il/ilçe tarım müdürlüğüne yapılır.

5. Ödeme Süreci:

• Başvuruların onaylanmasının ardından, destek ödemeleri Ziraat Bankası üzerinden yapılır.
• Çiftçinin, Ziraat Bankası’nda bir hesabı olması gereklidir. 

Organik Tarım Desteklerinden Nasıl Yararlanılır?

Organik tarım destekleri, çevre dostu üretimi teşvik etmek amacıyla sağlanır. Bu desteklerden yararlanmak için şu adımları takip etmek gerekir:

1. Organik Tarım Sertifikası Almak:

• Çiftçiler, bir organik tarım kontrol ve sertifikasyon kuruluşuna başvurarak, üretim süreçlerinin organik tarım standartlarına uygun olduğunu belgelemelidir.
• Bu kuruluşlar, üretim alanlarını ve yöntemlerini düzenli olarak denetler.

2. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) Kayıtlı Olmak:

• Organik tarım desteklerinden faydalanabilmek için arazinin ÇKS’ye kaydedilmiş olması gerekir.

3. Organik Tarım Bilgi Sistemi (OTBİS) Kaydı:

• Organik tarım yapan çiftçiler, üretim bilgilerini OTBİS’e kaydettirir.
• Bu sistem, çiftçinin ürettiği ürünlerin organik olduğunu doğrular.

4. Başvuru Yapmak:

• Başvurular, il/ilçe tarım ve orman müdürlüklerine yapılır.
• Başvuruda gerekli belgeler:
   
  • Organik tarım sertifikası,
   
  • ÇKS kaydı,
   
  • Üretim planı

5. Denetim Süreci:

• Destekleme almaya hak kazanmak için araziler, bakanlık veya yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından denetlenir.

6. Destekleme Ödemesi:

• Başvurular onaylandıktan sonra, belirlenen birim fiyat üzerinden destek ödemesi yapılır.
• Ödeme, diğer tarımsal desteklerde olduğu gibi Ziraat Bankası aracılığıyla gerçekleştirilir.

Genç Çiftçi Desteklerinden Nasıl Yararlanılır?

Genç çiftçi destekleri, 18-40 yaş arasındaki bireylerin tarım vehayvancılık projelerine finansal destek sağlamak amacıyla uygulanır. Budesteklerden yararlanmak için şu adımlar izlenir:

1. Destek Programını Belirlemek:

• Genç çiftçi hibe desteği genellikle 30 bin TL’ye kadar çıkabilir.
• Tarımsal üretim, hayvancılık veya kırsal kalkınma projeleri gibi farklı alanlarda destek     sunulmaktadır.

2. Başvuru Şartlarını Sağlamak:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
• 18-40 yaş aralığında bulunmak.
• Kırsal bölgelerde veya tarım/hayvancılık faaliyetleri yapmaya uygun alanlarda ikamet etmek.
• Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olmak.

3. Gerekli Belgeleri Hazırlamak:

• Kimlik belgesi,
• İkametgâh belgesi,
• Çiftçilik belgesi (il/ilçe tarım müdürlüklerinden alınır),
• Proje planı (örneğin, hayvancılık yapmayı planlıyorsanız işletme kapasitesini belirtmelisiniz).

4. Başvuru Süreci:

• İl/ilçe tarım ve orman müdürlüklerine başvuru yapılır.
• Başvurular genellikle belirli dönemlerde alınır ve bu tarihler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından duyurulur.

5. Proje Değerlendirme ve Onay:

• Sunulan projeler bakanlık tarafından incelenir ve uygun bulunanlar hibeye hak kazanır.

6. Hibe Ödemesi ve Uygulama:

• Onaylanan projeler için hibe ödemesi yapılır.
• Hibe, belirlenen proje şartlarına uygun kullanılmalıdır.

Hayvancılık Destek Başvurusu Nasıl Yapılır?

Hayvancılık destekleri, hayvan alımı, yem bitkisi üretimi veyahayvancılık altyapısını geliştirmek için sağlanır. Desteklerden yararlanmak için şu adımları izleyin:

1. Destek Türünü Belirlemek:

• Buzağı/Malak Desteği,
• Damızlık Düve Alım Desteği,
• Yem Bitkileri Desteği,
• Süt Üretim Desteği gibi seçenekler mevcuttur.

2. Gerekli Kayıt İşlemleri:

• Türkvet (Hayvan Kayıt Sistemi): Hayvancılık desteklerinden yararlanmak için hayvanların Türkvet sistemine kayıtlı olması gereklidir.
• ÇKS (Çiftçi Kayıt Sistemi): Hayvancılık yapacağınız arazi ve işletme bilgilerinin ÇKS’ye kaydedilmesi gereklidir.

3. Başvuru Belgeleri:

• Kimlik belgesi,
• ÇKS kaydı,
• Hayvan kayıt belgeleri (Türkvet),
• Üretim planı.

4. Başvuru Yeri ve Süreci:

• Başvurular il/ilçe tarım müdürlüklerine yapılır.
• Destek türüne göre, bazen yetiştirici birlikleri aracılığıyla başvuru yapılabilir.

5. Denetim Süreci ve Ödeme:

• Başvuru onaylandıktan sonra, araziler veya hayvanlar bakanlık yetkilileri tarafından denetlenir.
• Uygun bulunan başvurular için ödemeler Ziraat Bankası aracılığıyla yapılır.

Hangi Bankalar Tarım Kredisi Sağlıyor?

1. Ziraat Bankası:

• Tarım sektörüne yönelik en kapsamlı kredi paketlerini sunar.
 

2. Tarım Kredi Kooperatifleri:

• Tarımsal üretim ve hayvancılık faaliyetleri için finansman sağlar.
• Kooperatif üyelerine düşük faizli ve uygun vadeli kredi sunar.

Detaylı bilgi için inceleyin: Tarım Kredi Kooperatifi>>

3. Halkbank:

• Çiftçilere uygun faiz oranlarıyla yatırım ve işletme kredisi sunar.

4. VakıfBank:

• Tarımsal ekipman alımı, sera yapımı ve hayvancılık projeleri için özel kredi programları sağlar.

5. İş Bankası:

• Çiftçilere uygun ödeme planları ile kredi verir. Hasat dönemine göre ödeme kolaylığı sunar.

6. Akbank ve DenizBank:

• Modern tarım teknolojileri, sulama sistemleri veya ekipman yatırımları için özel kredi fırsatları sunar.

Detaylı bilgi için inceleyin: Çiftçi ve Tarım Kredisi>>

E-Devlet Üzerinden Destek Başvurusu

Tarım ve hayvancılık destek başvurularını kolaylaştırmak amacıyla E-Devlet üzerinden birçok işlem yapılabilmektedir. İşte e-Devlet üzerinden tarım destek başvurusu süreci:

1. E-Devlet’e Giriş Yapmak:

• E-Devlet kapısı adresine T.C. kimlik numarası ve şifre ile giriş yapılır.
• Şifre yoksa, en yakın PTT şubesinden alınabilir.

2. Tarım ve Orman Bakanlığı Hizmetleri:

• E-Devlet menüsünden "Tarım ve Orman Bakanlığı" hizmetleri seçilir.
• “Tarımsal Destekleme Ödemesi Başvuruları” sekmesine girilir.

3. Başvuru Formunu Doldurmak:

• Başvurmak istenilen destek türüne göre ilgili form doldurulur.
• ÇKS bilgileri, arazi ve hayvan kayıtları gibi bilgiler otomatik olarak sistemden çekilir.

4. Başvuru Takibi:

• Yapılan başvurular e-Devlet üzerinden sorgulanabilir.
• Eksik veya yanlış bilgi olması durumunda il/ilçe tarım müdürlüklerine başvurulabilir.

E-Devlet Üzerinden Başvurulabilen Bazı Destekler:

• Mazot ve gübre destekleri,
• Hayvancılık destekleri,
• Organik tarım destekleri,
• Kırsal kalkınma projeleri.

Küçük Ölçekli Çiftçiler İçin Sağlanan Özel Destekler

1. Mazot ve Gübre Desteği:

• Küçük arazi sahipleri için düşük maliyetli üretim teşvik edilir.
• Başvurular ÇKS kaydı ile il/ilçe tarım müdürlüklerine yapılır.

2. Yerel Kooperatif Destekleri:

• Tarım kooperatifleri aracılığıyla küçük çiftçilere tohum, gübre ve yem desteği sağlanır.

3. Mikro Kredi Programları:

• Ziraat Bankası ve bazı özel bankalar, küçük çaplı tarımsal faaliyetler için mikro kredi imkanı sunar.
• Hasat dönemi sonunda ödeme avantajı vardır.

4. Ücretsiz Eğitim ve Teknik Destek:

• İl tarım müdürlükleri, çiftçilere modern tarım teknikleri ve sulama sistemleri konusunda eğitim verir.

5. Kırsal Kalkınma Hibeleri (TKDK):

• Küçük ölçekli çiftçilerin modern ekipman alımı veya üretimlerini artırmaları için hibe sağlanır.

6. Ürün Satış Garantisi (Sözleşmeli Tarım):

• Küçük çiftçiler, özel sektör şirketleriyle sözleşme yaparak ürünlerini hasattan önce satma garantisi elde edebilirler.