IPARD III Programı, Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği tarafından ortaklaşa finanse edilir ve kırsal kalkınmayı desteklemeyi amaçlar. Program kapsamında 2024 yılı için toplam 248 milyon avro hibe desteği sağlanması öngörülmektedir. 7 yıl içerisinde toplam 785 milyon avro hibe desteği kullanılacaktır. Program, Türkiye'nin 81 ilindeki girişimciler, çiftçiler ve tarım-gıda sektöründe yatırım yapmak isteyen tüm ilgili taraflar için açıktır. Programda yeni dahil edilen sektörler arasında yumurta işleme, yem bitkileri yetiştiriciliği, solucan gübresi üretimi ve tuzlu suda kültür balıkçılığı yer alır. IPARD III Programı, kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla geniş bir yelpazede projelere yapım işi, makine-ekipman, hizmet ve görünürlük alımları desteğine ilişkin finansal yardım sunar. Başvuru sahiplerinin projelerini önceden hazırlayabilmeleri için yıllık takvim açıklanmıştır. Başvuru dönemleri de sırasıyla mayıs, temmuz, ağustos ve eylül ayları olacak.
Projelerin yatırım süreleri yapım işi içermeyen yatırımlarda maksimum 9 ay, yapım işi içeren yatırımlarda ise maksimum 12 aydır. Destek oranı yaklaşık %60-70'dir.
IPARD 3 programı altında 3 tane yatırım çeşidi vardır. Bunlar IPARD III-M1 (Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına Yönelik Yatırımlar), IPARD III-M3 (Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması İle İlgili Fiziki Varlıklara Yönelik Yatırımlar) ve IPARD III-M7 (Çiftlik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme - Açık Alanda Bitkisel Üretim)'dir.
TKDK, 2025 yılında IPARD III Programı kapsamında çeşitli destekler sunmaktadır. Bu destekler arasında tarımsal işletmelerin fiziki varlıklarına yönelik yatırımlar, tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması, çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve iş geliştirme gibi alanlar bulunmaktadır. Hibe oranları, yatırımın türüne ve bölgesine göre değişiklik göstermekle birlikte, genellikle %40 ile %70 arasında değişmektedir. Özellikle genç ve kadın girişimcilere yönelik projelerde hibe oranları daha yüksek olabilmektedir.
TKDK destek ve teşvikleri, genelde tarım ve hayvancılık sektörlerindeki faaliyetler için verilir.
Fiziki varlıklarına yönelik olanlar
Fiziki varlıklara yönelik olanlar
Tarımda güneş enerji uygulamaları hakkında bilgi almak için inceleyin: Tarımsal Güneş Enerjisi>>
Hayvancılık sektöründe uygulanan güneş enerjisi çözümlerini için inceleyin: Hayvancılıkta Güneş Enerjisi>>
2011 yılından beri uygulanan IPARD I ve IPARD II Kalkınma Programları ile bugüne kadar 25 bin 243 projeye toplam 44,7 milyar TL hibe desteği verildi.
Son dönemlerde güneş enerji sistemlerinin kurulması ve yenlenebilir enerji olmasıyla tarla ve alanlarda kullanımı artmıştır. Güneş paneli alanları için teşvikler ve devlet destekleri vermektedir. TKDK’nın güneş enerjisi desteğinden faydalanabilmek için belirli şartlar sağlanmalıdır. Bunlardan en önemlisi ülkemizde yılın tamamı değerlendirildiğinde en çok güneş alan illerde GES kurulumu yapmaktır.
“Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme” kapsamında yatırımcı işletmeler destek alması için yapılacak başvurular ile ilgili kuralları ve IPARD programının kapsam detaylarını TKDK IPARD Programı Ön Duyurusu üzerinden inceleyebilirsiniz.
Bu rehberin amacı IPARD Programı Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından finanse edilmekte ilgili kurallara uyulmalı ve beklenen ekonomik yararların sağlanması için yeterli sayıda ve uygun nitelikte başvuru yapılmasını sağlamaktır.
Proje başvuru sürecindeyken Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun sunduğubilgilerle potansiyel başvuru sahiplerinin planladığı şekilde doğru vezamanında yerine getirilmesi hedeflenmektedir.
Bu rehberde belirlenenşartları IPARD Programı kapsamında Avrupa Birliği ve Ulusal Denetim Otoritesive Yetkilendirme Görevlisi olarak belirlenen kurumlarca yapılacak kontrollerdesağlanması halinde destekten faydalanabileceklerdir.
Ayrıca gerekli hazırlıkçalışmaları yapılabilmesi adına LEADER Yaklaşımı tedbiri kapsamında potansiyelbaşvuru sahiplerine ulaşması için ön duyuru niteliğinde bildirimyapılmaktadır.
IPARD programı dahilinde yenilenebilir enerji desteği almanın şartları şunlardır;
GES projelerinde önemli bir üretim kaynağı olan rüzgarın, elektrik enerjisi üretimlerini lisansız olarak devlet tarafından rüzgar gülü santrali açılması kararı alınmıştır. Rüzgar gülleri yenilenebilir enerji kaynaklarından olduğundan önemli bir yatırım alanıdır. Rüzgar güllerinin ürettiği fazla enerjinin devlet tarafından verilen özel izinle şebekelere satışı yapılabilmesi yatırımcıların ilgisini çekmektedir.
Şirket kurmayan ve lisansı olmayan orta ve küçük ölçekli işletmelerin elektrik üretimini 1 mW’a kadar yapmasına olanak tanınmıştır. Diğer ülkelere enerji açısından bağımlı olmamak adına ülkemizde rüzgar gülü kurmaları için devlet desteği tanınmaktadır. Bu alanda yatırım yapanların sayısının her geçen gün arttığı gözlemlenmektedir.
Rüzgar enerjisi ve rüzgar santral projeleri ile ilgili daha detaylı bilgi edinin: Rüzgar Enerjisi Santralleri>>
Enerji verimliliği kapsamında gönüllü anlaşmalar ve verimlilik arttırıcı projelerin başvuru, değerlendirme, izleme ve destek uygulamaları belirlenmektedir.
Verimlilik çözümleri ile ilgili daha detaylı bilgi edinin: Enerji Verimliliği>>
Enerji/güneş enerjisi destek projelerine birkaç örnek aşağıda görebilirsiniz.
IPARD kapsamındaki karşılıksız olan mali destekler mükellefiyetli ve şartlıdır.Destekleme kararı kesinleştikten sonra imzalanması gereken sözleşmelerde belirlenen hususlara uyulması halinde destekler karşılıksız yani geri ödemesiz olacaktır.
Sözleşmede belirlenen şartlara uyulmaması ya da ihlal edilmesi durumunda varsa gecikme faizi ile birlikte mali desteklerin geri alınması söz konusudur.
Ödemeler projeye uygun harcama miktarına göre 3 taksite kadar yapılabilir. Buna göre;
İl Koordinatörlüğü’ne o dönemde gerçekleşen harcamaların bulunduğu Ödeme Talep Paketinin teslimini takip eden 6 ay içerisinde her bir taksite ilişkin ödeme yapılmalıdır.
Başvuru sahibi insiyatifi dahilinde taksit dönemlerine ait harcamaları planlayabilir. TKDK başvuru çağrı ilanlarına göre yatırımın tamamı veya ilk taksit için süreler belirleyebilir. Burada dikkat edilmesi gereken ilgili başvuru çağrı ilanın ve web sayfasındaki duyuruların yatırımın proje bazında taksitlendirme ya da tek ödeme kapsamının açıklanmasıdır.
Bu hibelerden faaliyet alanı tarım olan tüm tüzel ve gerçek kişiler faydalanabilmektedir. TKDK’ye proje sunacaklar ve ihalelere katılacaklar için öncelikli şart Ulusal Çiftçi Kayıt Sistemine veya Ulusal Hayvan Kayıt Sistemine kayıt olmaktır. Kaydını bu sistemlerden birine yapmayanların başvuruları geçersiz sayılır.
Yüz yüze başvuru yapmak veya diğer konular için TKDK İl Koordinatörlükleri ile irtibat kurabilirsiniz.
IPARD Programının Uygulandığı İller;
Başvuru tarihleri “Başvuru Çağrı İlanında”belirtilmektedir. Paketlerin teslimi için ilanda belirtilen tarih ve saat sonrasında yapılan başvurular değerlendirilmeye alınmazlar. Başvuru yapmak isteyenler İl Koordinatörlükleri ile bizzat görüşmeleri gerekmektedir. Başvuru paketi hazırlama basılı dökümanları buradan temin edilmektedir.
Başvuru paketi, 1 kopya, 1 orijinal olmak üzere toplam 2 adet hazırlanmalıdır. Başvuru sahibinin kendisi ya da noter onaylı vekili, tüzel kişilerde ise imza yetkisi olan kişi tarafından projenin geçekleştirileceği ileki TKDK İlKoordinatörlüğüne başvuru paketi teslim edilir.
Detaylı bilgiye TKDK web sitesinden ulaşın: TKDK Proje Başvuru İşlemleri Sayfası>>
Adres:Turan Güneş Bulvarı No:68 Çankaya, Ankara
Telefon : 444 85 35/0 (312) 409 14 00
Faks: 0 (312) 439 47 11
Email: info@tkdk.gov.tr
Proje başvurusunu IPARD Programı kapsamında yapacak olan başvuru sahipleri yatırımı gerçekleştirecekleri ilde yer alan İl Koordinatörlüklerine yapmaları gerekmektedir. Yatırımın uygulanacağından farklı bir ilden yapılan başvurular geçersiz sayılır. TKDK merkezine başvuru yapılması halinde, bu talep kesinlikle kabul edilmeyecektir. Ayrıca e-posta, faks, posta veya benzer yöntemlerle gönderilen veya başka adreslere ulaşan başvurular dikkate alınmayacaktır.
TKDK Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme Tedbiri de kapsayan başvurular için TKDK web sitesinde online başvuru sayfasını ziyaret edebilirsiniz.